01.01.2015 tarihinden itibaren; önceki iki yıl (2015 yılı için 2013 ve
2014), şu üç kriterden (aktif toplam en
az 50 milyon TL, net hasılat en az 100 milyon TL ve çalışan sayısı en az 200
kişi; bkn.7149 sayılı BKk) herhangi iki kriteri üst üste 2 yıl tutturan
işletmeler, T.Ticaret Kanunu, Tekdüzen Hesap Planı(TDHP) ve Vergi Usul Kanununa
(VUK) göre düzenledikleri münferit ve
konsolide tablolarını, TFRS’ye göre düzeltip, Bağımsız Denetimden geçirmeleri
gerekmektedir.
Aktif büyüklük ve net hasılat rakamlarının tespitinde varsa
bağlı ortalıklar (grup içi işlemler hariç) birlikte dikkate alınarak ve varsa
iştirak rakamları iştirak hissesi oranında toplama dahil edilir. Çalışan sayısı
yine yıl ortalamaları, bağlı ortaklık ve hisse oranında iştirak çalışanları ile
birlikte dikkate alınır.
İşletmeler, TDHP ve VUK’a göre dönemsonu işlemlerini
yaptıktan sonra, Kamu Gözetim Kurumu tarafından Türkçe’ye çevrilerek resmi
gazetede ve kendi resmi web sitesinde yayınlanan Türkiye Muhasebe Standartları ve Türkiye
Finansal Raporlama Standartlarına göre, Bilanço ve Gelir Tablolarını yeniden
düzenlemeleri, standarta göre Nakit Akım ve Özkaynak Değişim Tablolarını
oluşturmaları gerekmektedir. Standartların amacı, yatırımcı, finansör ve diğer
tablo kullanıcıları için şeffaf, anlaşılabilir, karşılaştırılabilir ve en
önemlisi gerçeğe uygun verilerle şirketin durumunu ortaya koymaktır.
Standartların ve şirket verileri ve operasyonların
üzerlerinden tek tek geçilerek, gerekli TFRS düzeltmeleri yapılmalıdır. Çıkan
sonuçlar, TDHP/VUK’a göre hazırlanan mali tabloların sonuçlarından oldukça
farklı olacaktır. Bunun nedeni, özellikle VUK’un vergi matrahını aşındırmamak
için oldukça muhafazakar hazırlanmış değerleme ve karşılık giderleri maddeleridir.
Standartların dili çeviriden dolayı eski Türkçe ile yazılmış
ve kabul görmüş vergi jargonundan farklıdır. Gerek bu sebeble ve gerekse VUK’a
göre alışılmışın dışında yeni bir bakış açısı gerektiğinden adapte olmak ve
anlamak zordur. Bu amaçla çeşitli kaynaklardan yararlanılmalı ve gerekli
eğitimler tamamlanmalıdır.
Ülkemizde sözkonusu standartların ödenecek vergiye etkisi
yoktur. Ancak hemen belirtelim ki bu
standartlar AB Müktesebatına uyum çalışmaları kapsamında belli kriterlerle zorunlu
hale getirildi/getiriliyor. AB ülkelerinde ise işletmeler, ödedikleri vergileri
bu standartlara göre oluşan matrah üzerinden ödemekteler.
Mali tablolarımızı bu standartlara göre yeniden
düzenlemezsek yaptırımı nedir? Zorunlu olan işletmelerin mali tabloları,
standarta göre yeniden düzenlenmezse, Bağımsız Denetimden geçemeyecek. Bağımsız
Denetimden geçmemiş Mali Tablolar ve Yönetim Kurulu Faaliyet Raporları 6102
sayılı T.Ticaret Kanununun 397 inci maddesine göre hiç düzenlenmemiş sayılacak.
Hiç düzenlenmemiş sayılan mali tablolarla alınan Genel Kurul kararları mutlak
butlan (hukuken geçersiz)’dir. Yine aynı kanunun 553 üncü maddesine göre
yönetim kurulu üyeleri ve yöneticiler, kanunda ve esas sözleşmeden doğan
yükümlülüklerini kusurlarıyla ihlal ettikleri takdirde, hem şirkete hem
ortaklara hem de şirket alacaklarına karşı verdikleri zarardan sorumlu
olacaklardır.
Bu sorunların önüne geçmek için gerekli eğitim ve sistem
altyapıları hazırlanarak 2015 yılı mali tabloları TFRS’ye göre yeniden
düzenlenmeli ve konunun uzmanlarından yardım ve eğitim alarak standartlar
uygulanmalıdır.
Hasan Alevli
0 yorum:
Yorum Gönder