Arsa karşılığı inşaat işlerinde KDV uygulamasına ilişkin
olarak gerekli açıklamalar 30 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin D bölümünde
yapılmıştır.
Arsa karşılığı inşaat işlerinde iki ayrı teslim söz
konusudur.
- Bunlardan birincisi, arsa sahibi
tarafından müteahhide arsa teslimi;
- İkincisi ise müteahhit tarafından
arsaya karşılık olarak arsa sahibine bağımsız birim (konut veya işyeri)
teslimidir.
Arsa karşılığı inşaat işlerinde vergiyi doğuran olay,
müteahhidin arsa karşılığı konut, işyeri gibi bağımsız birimleri arsa sahibine
teslimiyle gerçekleşmektedir. Bu tarih itibariyle arsa açısından da vergiyi
doğuran olay vuku bulmaktadır. Taşınmazda teslim kural olarak tapuya tescil ile
gerçekleşmekle birlikte, tapuya tescilden önce bağımsız birimlerin alıcının
tasarrufuna terk edilmesi durumunda da vergiyi doğuran olay gerçekleşmektedir.
Dolayısıyla, arsa sahibinin arsa tesliminin ticari nitelikli
olması durumunda arsa için, müteahhidin ise arsa sahibine teslim ettiği
bağımsız birimler için, vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu tarih itibariyle eş
zamanlı olarak fatura düzenlemesi gerekmektedir.
Buna göre;
- Arsanın bir iktisadi işletmeye
dahil olması veya arsa sahibinin arsa alım satımını mutad ve sürekli bir
faaliyet olarak sürdürmesi halinde, vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu
tarihte, müteahhide yapılan bu arsa teslimi nedeniyle düzenlenecek faturada arsa
karşılığı alınan bağımsız birimlerin emsal bedeli (arsa payı dahil) üzerinden
genel oranda KDV hesaplanması gerekmektedir.
- Arsa sahibinin, gerçek usulde
mükellefiyetini gerektirmeyecek şekilde arızi faaliyet olarak arsasını bağımsız
birimler karşılığında müteahhide tesliminde KDV uygulanmayacaktır.
- Vergiyi doğuran olayın vuku
bulduğu tarihte, müteahhitten arsa sahibine yapılacak bağımsız birim teslimleri
için müteahhit tarafından düzenlenecek faturada bağımsız birimin niteliğine
göre emsal bedeli (arsa payı dahil) üzerinden % 1 veya % 18 oranında KDV
hesaplanması gerekmektedir.
Öte yandan, her iki teslimde de işlem bedelinin emsaline
göre açıkça düşüklük göstermesi halinde KDV Kanununun 27/3 üncü maddesine göre
işlem yapılacağı tabiidir.
Uygulamada “hasılat paylaşımı”, “gelir paylaşımı” vb.
şekillerde düzenlenen sözleşmeler uyarınca yapılan işlerde, inşa edilen
bağımsız birimler yerine bunların hasılatı paylaşılmakta olup, bu tür
sözleşmeler gereğince yapılan işlerin de 30 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinde
düzenlenen “arsa karşılığı inşaat” olarak değerlendirilmesi gerekmektedir.
Bu çerçevede;
- Bağımsız birimlerin üçüncü
şahıslara satışında, vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu tarihte sadece
müteahhit tarafından üçüncü şahıslara fatura düzenlenecek, faturada gösterilen
toplam bedel üzerinden bağımsız birimin niteliğine göre % 1 veya % 18 oranında
KDV hesaplanarak beyan edilecektir.
- Arsanın bir iktisadi işletmeye
dahil olması veya arsa sahibinin arsa alım satımını mutad ve sürekli bir
faaliyet olarak sürdürmesi halinde, vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu tarih
itibariyle hasılattan kendisine kalan pay için müteahhide arsa satış faturası
düzenleyecek, fatura bedeli üzerinden genel esaslara göre KDV hesaplayarak
beyan edecektir. Arsa tesliminin, KDV’nin konusuna girmemesi veya KDV’den
istisna edilmiş olması halinde bu teslimde KDV hesaplanmayacaktır.
Nevzat Erdağ
0 yorum:
Yorum Gönder