AÇIKLAMALAR
Bilindiği gibi, 213 sayılı Vergi
Usul Kanunu hükümleri ve ayrıca Vergi Dairesi İşlem Yönergesi hükümlerine göre
düzeltici mahiyette gelir, Kurum, Geçici, KDV ve diğer vergi beyanları
verilebilmektedir. Düzeltici vergi beyanları asıl beyanname önceki aşamalarda
müddeti içerisinde vergi dairesine verildikten sonra kayıtların incelemesi
sonucunda mükelleflerce sonradan elektronik ortamda vergi dairesine
yollanmaktadır.
Vergi hukukunda ayrıca yaygın
olarak pişmanlıkla beyanname verilmesi de mümkündür. (VUK mad. 371 ) Koşulların
uygun bulunması halinde yasal süresinden sonra pişmanlık talepli beyannamelerin
verilmesi mümkündür.
Burada vergi incelemesine
başlamadan önce veya daha sonra düzeltici mahiyette nasıl beyanname
verilebileceği hususları üzerinde durmak istiyoruz. (Bkz: 213 sayılı VUK Genel
Tebliği Seri No:368)
1) Yasal süresinden sonra pişmanlık istemli düzeltici beyanname
verilmesi:
213 sayılı VUK mad. 371
hükümlerine göre vergi incelemesine başlamadan veya idare takdire gitmeden önce
pişmanlıkla beyan verilmesi mümkündür. İdare, incelemeye başlamışsa veya
takdire dosyaya sevk etmişse bu aşamada pişmanlık istemli beyanname verilmesi
mümkün değildir.
2) Yasal süresinden sonra pişmanlık talepsiz normal düzeltici beyanname
verilmesi:
İdare, incelemeye başlamamışsa
veya takdire dosyayı sevk etmemişse pişmanlık talepsiz beyanname verilir. Bu
beyanname düzeltme istemli olacaktır. Beyannamedeki vergi miktarı tahakkuk
ettirilir, tahakkuk fişi düzenlenir, 30 gün vade verilir, verginin ½’ si kadar
vergi zıyaı kesilir. (VUK mad. 344) Burada aynı vergi türünde ise vergi zıyaı
cezası 1 kat, farklı vergi türünde ise ½ oranında vergi zıyaı cezası kesilir.
3) Pişmanlıkla beyanda yasal koşullar nelerdir?
a) İdare durumu fark etmeden
mükellef tarafından beyanname veya pişmanlık dilekçesi vergi dairesine
verilmelidir.
b) Dilekçe verilmeden önce
beyanname verilmeme hali bir muhbir veya başka bir kurum tarafından idareye
ihbarda bulunmamış olması gerekir.
c) Pişmanlık dilekçesi verildiği
tarihte olay ile ilgili herhangi bir vergi incelemesi veya dosyanın takdir
komisyonuna sevk edilmemiş olması gerekir.
d) Düzeltme beyannamesinin
mükellefin haber verme dilekçesinin verildiği tarihten itibaren 15 gün içinde
verilmesi gerekir.
e) Mükellefçe haber verilen ve
ödeme süresi geçmiş bulunan vergilerin gecikme zammı oranında bir zamla
birlikte haber verme tarihinden başlayarak 15 gün içinde ödenmesi gerekir.
4) KDV beyannamelerinde yasal süresinden sonra matrahı arttırıcı veya
azaltıcı düzeltme beyannamesi verilmesi:
a) Yasal süresinden sonra matrah
arttırıcı beyannamelerde düzeltme beyannamesi verilebilir. Ödeme pişmanlık
talepsiz ise 30 gün içinde vergi, Gecikme faizi ve ayrıca VZC tahakkuk
ettirilir. Olay, duruma göre incelemeye sevk edilmeyebilir.
b) Yasal süresinden sonra (Vergi
incelmesine başlanmadan ve incelemeye başlama tutanağı düzenlenmeden önce)
matrah azaltıcı şekilde verilen düzeltme beyannameleri vergi dairesi tarafından
veya vergi inceleme elemanları tarafından indirilecek KDV’ler bağlamında mükellefin
defter ve belgeleri üzerinde incelemeye konu edilecektir.
5) Ba-Bs bildirimlerinin düzeltilmesi:
a) Yasal süresi içerisinde
verilmiş form ba-bs formları hakkında düzeltme gerekli ise daha sonra bu
beyanlar ve bildirimler formun üzerine gerekçesi yazılarak, sisteme girilip
düzeltme yapılabilir.
b) Yasal süresinden sonra
düzeltici mahiyette verilen form ba-bs lere 1.560,00 TL ÖUCZ kesilebilir.
c) Bilanço esasına göre defter
tutan mükelleflerde bu ceza 560,00 TL ÖUCZ kesilir.
ÖZET VE SONUÇ:
Vergi mükellefleri tarafından
tarh zamanaşımı içerisinde yani 5 yıllık tarh zamanaşımı dâhilinde düzeltici
mahiyette verilmesi gereken beyannamelerde ÖUCZ ve ayrıca Vergi Zıyaı cezasının
hangi nispette tarh edileceği, vergi incelemesine başlanılıp/başlanmaması veya
takdir komisyonuna sevk edilip edilmediğine göre değişmektedir. Mükellefler
nezdinde herhangi bir vergi incelemesine başlanıldıktan veya takdir komisyonuna
sevk işlemi yapıldıktan sonra pişmanlık talepli olarak düzeltme beyannamesi
verilemez. Ancak vergi incelemesi veya takdir komisyonuna sevk işleminin
esasını oluşturan vergi türünün sonradan verilen düzeltme beyannamesinin
içeriğini oluşturan vergi türü ile aynı olması halinde kesilecek vergi zıyaı
cezası bir kat; farklı olması halinde ise %50 oranında uygulanacaktır.
Mustafa Alpaslan
0 yorum:
Yorum Gönder